数据结构之链表篇(单链表,循环链表,双向链表)C语言版

1.链表

  链表是线性表的一种,由一系列节点(结点)组成,每个节点包含一个数据域和一个指向下一个节点的指针域。链表结构可以克服数组需要预先知道数据大小的缺点,而且插入和删除元素很方便,但是失去数组随机读取的优点。链表有很多种不同类型:单向链表,双向链表和循环链表。

在链表中第一个节点叫头节点(如果有头节点)头节点不存放有效信息,是为了方便链表的删除和插入操作,第一个有效节点叫首节点,最后一个节点叫尾节点。

2.单链表的操作

  链表的操作一般有创建链表,插入节点,删除节点,遍历链表。插入节点的方法有头插法和尾插法,头插法是在头部插入,尾插法是在尾部插入。

  下面以一个带头节点,采用尾插法的链表说明链表的各种操作。

  1 #include<stdio.h>
  2 #include<stdlib.h> 
  3 //单链表 
  4 
  5 
  6 //节点结构体 
  7 typedef struct node
  8 {
  9     int value;//数据域 
 10     struct node*next;//指针域 
 11 }Node;
 12 
 13 Node*createList();//创建链表并且返回头节点指针 
 14 void deleteNode(Node*head);//删除节点 
 15 void insertNode(Node*head);//插入节点 
 16 void travelList(Node*head);//遍历链表
 17  
 18 int main()
 19 {
 20     Node*head=createList();
 21     travelList(head);
 22     insertNode(head);
 23     travelList(head);
 24     deleteNode(head);
 25     travelList(head);
 26     return 0;
 27 }
 28 //创建链表,返回头节点指针 
 29 Node*createList()
 30 {    
 31     //采用尾插法 
 32     Node*head;//头节点 
 33     Node*tail;//尾节点 
 34     Node*temp=NULL;
 35     int i,value,size;
 36     head=(Node*)malloc(sizeof(Node));//头节点
 37     head->value=0;
 38     head->next=NULL;
 39     tail=head;
 40     printf("输入节点个数: ");
 41     scanf("%d",&size);
 42     printf("输入各个节点的值: ");
 43     
 44     for(i=0;i<size;i++)
 45     {
 46         scanf("%d",&value);    
 47         temp=(Node*)malloc(sizeof(Node)); 
 48         temp->value=value;
 49         tail->next=temp;//让尾节点的指针域指向新创建的节点 
 50         tail=temp;//尾节点改为新创建的节点 
 51         tail->next=NULL;//让尾节点的指针域为空 
 52     }
 53     return head;
 54 }
 55 //遍历链表 
 56 void travelList(Node*head)
 57 {    
 58     while(head->next!=NULL)
 59     {
 60         printf("%d\n",head->next->value);
 61         head=head->next;
 62     }
 63 }
 64 //插入节点 
 65 void insertNode(Node*head)
 66 {
 67     int value;
 68     int position;
 69     int pos=0;
 70     Node*pre=NULL;//用来保存要插入节点的前一个节点 
 71     Node*newNode;
 72     printf("输入要插入节点的值: ");
 73     scanf("%d",&value);
 74     printf("要插入的位置: ");
 75     scanf("%d",&position);
 76     while(head!=NULL)
 77     {
 78         pos++;
 79         pre=head;
 80         head=head->next;
 81         if(pos==position)
 82         {    
 83             newNode=(Node*)malloc(sizeof(Node));
 84             newNode->value=value;
 85             newNode->next=pre->next;
 86             pre->next=newNode;
 87         }
 88     }
 89 }
 90 //删除节点 
 91 void deleteNode(Node*head)
 92 {    
 93     int value;
 94     Node*pre=head;
 95     Node*current=head->next;
 96     printf("输入要删除节点的值: ");
 97     scanf("%d",&value);
 98     while(current!=NULL)
 99     {    
100         if(current->value==value)
101         {
102             pre->next=current->next;
103             free(current);//释放空间 
104             break;
105         }
106         pre=current;
107         current=current->next;
108     }
109 } 

 

 3.循环链表

  循环链表就是让尾节点的指针域不再是NULL,而是指向头节点从而形成一个环。循环链表与单链表的操作没有多少差别,只是判断链表是否空应该是

  tail->next==head。

4.双向链表

  双向链表的每一个节点都有两个指针域,一个前驱指针,指向前一个节点,头节点的前驱指针为NULL,一个后继指针,指向后一个节点,尾节点的后继指针为NULL。双向链表可以从任一个节点开始访问到前后节点,不像单链表只能向前。代码如下。

  1 #include<stdio.h>
  2 #include<stdlib.h> 
  3 //双向链表 
  4 typedef struct node
  5 {
  6     int value;//数据域 
  7     struct node* lNext;//前驱指针 
  8     struct node* rNext;//后继指针 
  9 }Node;
 10 
 11 Node*createList();//创建链表并且返回头节点指针 
 12 void deleteNode(Node*head);//删除节点 
 13 void insertNode(Node*head);//插入节点 
 14 void travelList(Node*head);//遍历链表
 15 
 16 int main()
 17 {
 18     
 19     Node*head=createList();
 20     travelList(head);
 21     insertNode(head);
 22     travelList(head);
 23     deleteNode(head);
 24     travelList(head);
 25     return 0;
 26 } 
 27 
 28 Node*createList()
 29 {
 30     Node*head,*tail,*temp;
 31     int num,value,i;
 32     head=(Node*)malloc(sizeof(Node));//头节点
 33     head->value=0;
 34     head->lNext=NULL;
 35     head->rNext=NULL; 
 36     tail=head;
 37     printf("输入节点个数: ");
 38     scanf("%d",&num); 
 39     printf("输入各个节点的值: ");
 40     for(i=0;i<num;i++)
 41     {    
 42         scanf("%d",&value);
 43         temp=(Node*)malloc(sizeof(Node));
 44         temp->value=value;
 45         temp->lNext=tail;
 46         tail->rNext=temp;
 47         tail=temp;
 48         tail->rNext=NULL;
 49     }
 50     return head;
 51 }
 52 
 53 
 54 void deleteNode(Node*head)//删除节点 
 55 {
 56     
 57     int value;
 58     Node*pre;
 59     Node*current=head->rNext; 
 60     printf("输入要删除节点的值: ");
 61     scanf("%d",&value);
 62     pre=head;
 63     while(current!=NULL)
 64     {
 65         if(current->value==value)
 66         {
 67             pre->rNext=current->rNext;//上一个节点指向下一个节点 
 68             current->rNext->lNext=pre;//下一个节点的前驱指针指向上一个节点 
 69             free(current);//删除该节点 
 70         }
 71         pre=current;
 72         current=current->rNext;
 73     }
 74 }
 75 
 76 void insertNode(Node*head)//插入节点 
 77 {
 78     Node*pre,*temp;
 79     int value,pos;
 80     int num=0;
 81     printf("输入要插入的值: ");
 82     scanf("%d",&value);
 83     printf("输入要插入的位置: ");
 84     scanf("%d",&pos);
 85     while(head!=NULL)
 86     {
 87         num++;
 88         pre=head;//保存上一个节点 
 89         head=head->rNext;//当前节点 
 90         if(pos==num)
 91         {
 92             temp=(Node*)malloc(sizeof(Node));
 93             temp->value=value;
 94             temp->lNext=pre;
 95             temp->rNext=head;
 96             head->lNext=temp;
 97             pre->rNext=temp;
 98         }
 99     }
100 }
101 
102 void travelList(Node*head)//遍历链表
103 {
104     while(head->rNext!=NULL)
105     {
106         printf("%d\n",head->rNext->value);
107         head=head->rNext;
108     }
109 }

 

 

 

  其实只要弄懂单链表,其他也很简单的,无论链表多复杂,本质还是操作指针的指向,想想就会明白了。

  如果链表不会,后面的各种各样的树结构,就更不用学了。

 

發表評論
所有評論
還沒有人評論,想成為第一個評論的人麼? 請在上方評論欄輸入並且點擊發布.
相關文章